بازار جهانی نفت در آستانه یک چالش بزرگ قرار دارد: مازاد عرضهای که میتواند قیمتها را در ماههای آینده به پایینترین سطح پنجساله برساند. آژانس بینالمللی انرژی در گزارش ماه اکتبر خود هشدار داده که عرضه جهانی نفت از تقاضا پیشی گرفته و ذخایر نفتی در حال افزایشاند — بهویژه با ورود ۱۰۲ میلیون بشکه نفت روی آب به خشکی، که بزرگترین جهش از زمان همهگیری کروناست.
اما همهچیز به این سادگی نیست. تحریمهای جدید آمریکا علیه دو تولیدکننده بزرگ روسیه — روسنفت و لوکاویل — معادلات عرضه را پیچیده کردهاند. این شرکتها حدود ۳ میلیون بشکه در روز صادر میکردند، معادل ۳٪ از عرضه جهانی. حالا چین و هند، دو خریدار اصلی نفت روسیه، در حال بازتنظیم خریدهای خود هستند. شرکتهای دولتی چین خرید را متوقف کردهاند، اما پالایشگاههای مستقل احتمالاً با احتیاط ادامه خواهند داد. هند نیز با توجه به مذاکرات تجاری با آمریکا، فعلاً محتاطانه عمل میکند.
بانک جهانی پیشبینی کرده که مازاد عرضه در سال ۲۰۲۶ به ۶۵٪ بالاتر از اوج سال ۲۰۲۰ برسد و میانگین قیمت نفت برنت از ۶۸ دلار به ۶۰ دلار کاهش یابد. این افت قیمت، در کنار رشد کند تقاضا بهدلیل گسترش خودروهای برقی و کاهش مصرف در چین، چشمانداز بازار را تیره کرده است.
در واکنش به این شرایط، اوپکپلاس تصمیم گرفته در سهماهه اول ۲۰۲۶ افزایش تولید نداشته باشد — تصمیمی که تحلیلگران آن را منطقی میدانند. این توقف، فرصتی برای بررسی تأثیر واقعی تحریمها و تنظیم مجدد سیاستهای تولید خواهد بود.
با این حال، امارات متحده عربی وجود مازاد عرضه را رد کرده و تقاضا را همچنان قوی میداند. وزیر انرژی این کشور در کنفرانس ADIPEC گفت: «من سناریوی مازاد عرضه را نمیبینم.»
در مجموع، بازار نفت در نقطهای حساس قرار دارد؛ میان پیشبینیهای نگرانکننده، تحولات ژئوپلیتیکی، و تصمیمات محتاطانه تولیدکنندگان. ماههای پیشرو میتواند مسیر قیمت نفت را برای سال آینده تعیین کند.