آینده نئوم نامشخص است

عربستان سعودی در حال بازنگری در ابعاد و جدول زمانی پروژه ۵۰۰ میلیارد دلاری نئوم (NEOM) است. به گزارش بلومبرگ و CNBC، مقام‌های سعودی در حال بررسی اجزای کلیدی پروژه «لاین» (The Line) هستند؛ این بازنگری در پی فشارهای مالی فزاینده‌ای است که بر برنامه زیرساختی ویژن ۲۰۳۰ این کشور سایه انداخته است. این اقدام در شرایطی انجام می‌شود که بدهی‌های معوق به پیمانکاران و کمبود نقدینگی، عربستان را وادار به تخصیص مجدد فوری منابع مالی و نیروی انسانی از بخش انرژی کرده است.

بر اساس منابعی که CNBC به آن‌ها استناد کرده، توسعه در بخش‌های وسیعی از پروژه لاین متوقف شده و از ماه آوریل، نیروی انسانی فعال در ساخت‌وساز این پروژه حدود ۳۵٪ کاهش یافته است. این کاهش نیروی کار، بیانگر کاهش کلی سرعت پیشرفت پروژه است، زیرا اولویت‌های مالی از توسعه شتاب‌زده به سمت حفظ نقدینگی تغییر یافته‌اند.

این بازنگری موجب بروز ابهامات گسترده‌تری شده است، به‌ویژه در مورد زیرپروژه‌های مرتبط با انرژی که در نئوم گنجانده شده‌اند. از جمله این پروژه‌ها، مجتمع مشهور هیدروژن سبز است که در شهر صنعتی اوکساجن (Oxagon) قرار دارد و به گزارش منابع، هم‌اکنون به ۸۰٪ پیشرفت فیزیکی رسیده است. این مجتمع که با همکاری شرکت‌های Air Products، ACWA Power و خود نئوم ساخته می‌شود، یکی از ارکان استراتژی بلندمدت عربستان برای تسلط بر اقتصاد جهانی هیدروژن محسوب می‌شود. با این حال، محدودیت‌های مالی اکنون تداوم اجرای پروژه‌های مختلف ویژن ۲۰۳۰ را تهدید می‌کند و منابع نزدیک به پروژه می‌گویند دولت ریاض در تلاش است تا نقدینگی تازه‌ای تأمین کند، ضمن آنکه تدابیر ریاضتی داخلی نیز به اجرا گذاشته شده‌اند.

خبرنگار بلومبرگ، عبیر ابو عمر، در مصاحبه‌ای با تلویزیون بلومبرگ گفت: «یکی از خواسته‌های اصلی نئوم، بررسی امکان تجاری‌سازی بخش‌هایی از شهر است و اینکه چگونه می‌توان آن را به پروژه‌ای تبدیل کرد که از نظر اقتصادی توجیه‌پذیر باشد.» او ادامه داد: «ما نمی‌دانیم نتیجه چه خواهد شد — ممکن است پروژه کوچک‌سازی شود یا شکل متفاوتی به خود بگیرد.» اگرچه بازنگری در پروژه‌های عظیم امری رایج است، بلومبرگ گزارش داده که نتیجه این بررسی ممکن است در نهایت به حفظ برنامه فعلی و عدم کاهش یا تأخیر منجر شود. بررسی پروژه لاین توسط صندوق سرمایه‌گذاری عمومی (PIF) بخشی از برنامه‌ریزی مرحله‌ای این پروژه است. تیم کالن، پژوهشگر مؤسسه کشورهای خلیج عربی، در گفت‌وگو با CNBC اظهار داشت که این ارزیابی احتمالاً شامل بررسی «امکان‌سنجی فنی، تأمین مالی و همچنین تأثیر اقتصادی» خواهد بود. وی افزود: «این‌ها همه موضوعاتی هستند که از گذشته مورد سؤال بوده‌اند. آیا فناوری لازم برای تحقق اهداف نئوم وجود دارد؟ آیا هزینه توسعه بیش از حد بالا نیست؟» کالن تأکید کرد که این مسائل به‌ویژه با کاهش قیمت نفت در چند سال اخیر، اهمیت بیشتری یافته‌اند.