بازار جهانی نفت با پدیده‌ای بی‌سابقه روبه‌روست: ناوگان سایه‌ای از نفتکش‌ها که حامل میلیون‌ها بشکه نفت تحریم‌شده روسیه، ایران و ونزوئلا هستند. این نفتکش‌ها فعلاً در دریا سرگردان‌اند، اما سرنوشت آن‌ها می‌تواند مسیر قیمت نفت در ماه‌های آینده را تعیین کند.
طبق داده‌های Kpler و Vortexa، نفت ایران در ذخایر شناور به بیش از ۳۶ میلیون بشکه رسیده و مجموع نفت ایران در دریا (ذخیره و ترانزیت) به ۱۶۱ میلیون بشکه افزایش یافته است. ونزوئلا نیز بیش از ۷۲ میلیون بشکه نفت روی آب دارد. در آسیا، ذخایر نفت شناور طی دو ماه اخیر ۲۰ میلیون بشکه افزایش یافته و به ۵۳ تا ۷۰ میلیون بشکه رسیده است — بخش بزرگی از آن متعلق به تولیدکنندگان تحت تحریم.
این وضعیت دو پیامد متفاوت دارد:
- اگر این نفت‌ها راهی به بازار پیدا کنند، مازاد عرضه تشدید شده و قیمت‌ها بیشتر تحت فشار قرار می‌گیرند.
- اگر در دریا باقی بمانند، می‌توانند به‌طور غیرمنتظره‌ای از سقوط قیمت جلوگیری کنند.
مدیرعامل شرکت Gunvor در کنفرانس ADIPEC گفت: «این حجم بی‌سابقه است. اگر همه تحریم‌ها برداشته شوند، بازار به‌وضوح با مازاد عرضه شدید مواجه خواهد شد.» آژانس بین‌المللی انرژی نیز گزارش داده که عرضه جهانی از ابتدای سال ۶.۲ میلیون بشکه در روز افزایش یافته و ذخایر جهانی ۷۷.۷ میلیون بشکه بالا رفته است.
در مجموع، پیام تحلیلگران روشن است: مازاد عرضه در راه است و فشار بر قیمت‌ها ادامه خواهد داشت. اما اگر تحریم‌ها مانع ورود این نفت‌ها به بازار شوند یا تقاضا قوی‌تر از پیش‌بینی‌ها باشد، ممکن است بازار نفت شاهد تعادلی غیرمنتظره یا حتی بازگشت قیمت‌ها باشد.