هفته گذشته، تحلیلگران و اقتصاددانان در نظرسنجی ماهانه رویترز اعلام کردند که قیمت نفت در سال جاری احتمالاً در سطح فعلی باقی خواهد ماند یا حتی کاهش خواهد یافت.
به گفتهی کارشناسان، عرضهی کافی نفت و ظرفیت ذخیرهی مازاد در گروه اوپک+، قیمتها را در سطح پایین ۷۰ دلار به ازای هر بشکه نگه میدارد.
شوکهای عرضه میتوانند با ظرفیت ذخیرهی ۵ میلیون بشکه در روز که در اختیار اوپک+ است (عمدتاً در میان تولیدکنندگان خاورمیانهای اوپک)، متعادل شوند.
تأثیر تحولات تجاری و ژئوپلیتیکی
تحولات عمدهی تجاری و ژئوپلیتیکی از هفتهی گذشته، احتمالاً فشار نزولی بیشتری بر قیمت نفت وارد خواهد کرد—از جمله اعمال تعرفهها بر کانادا و مکزیک، افزایش تعرفهی واردات چین به ایالات متحده و احتمال کاهش برخی تحریمها علیه روسیه.
در نظرسنجی هفتهی گذشتهی رویترز که با مشارکت ۴۸ تحلیلگر انجام شد، میانگین قیمت نفت برنت در سال ۲۰۲۵ برابر با ۷۴.۶۳ دلار در هر بشکه پیشبینی شد، که اندکی بالاتر از پیشبینی ۷۴.۵۷ دلاری در ژانویه است. برای نفت خام WTI نیز میانگین قیمت ۷۰.۶۶ دلار در هر بشکه برای ۲۰۲۵ پیشبینی شده است، که نسبت به ۷۰.۴۰ دلار در ژانویه افزایش داشته است.
در زمان انجام این نظرسنجی، قیمتهای نفت تقریباً در همین محدودهها معامله میشدند.
اما اوایل این هفته، قیمت نفت کاهش یافت، پس از آنکه دولت ترامپ تأیید کرد که تعرفههای کانادا و مکزیک طبق برنامه از ۴ مارس اجرا میشود و تعرفهی کالاهای چینی از ۱۰٪ به ۲۰٪ افزایش مییابد. تعرفههای کانادا و مکزیک ۲۵٪ تعیین شده، در حالی که بخش انرژی کانادا با تعرفهی پایینتر ۱۰٪ مواجه خواهد شد.
تأثیرات اقتصادی تعرفهها
در اولین روز معاملاتی ماه مارس، شاخصهای اصلی والاستریت به شدت سقوط کردند، پس از آنکه دولت ترامپ اعلام کرد که تعرفههای جدید بر کانادا، مکزیک و چین از روز سهشنبه اجرایی خواهند شد.
- شاخص S&P 500 تقریباً ۲٪ افت کرد، که شدیدترین کاهش یکروزه در سال جاری محسوب میشود.
- شاخص Dow Jones حدود ۱.۵٪ افت کرد.
- شاخص Nasdaq با ۲.۶٪ کاهش مواجه شد.
افزایش اخیر بازار از نوامبر تاکنون، عمدتاً به دلیل امیدها به سیاستهای اقتصادی دولت ترامپ بوده است. اما تحلیلگران هشدار میدهند که تعرفهها میتوانند برنامههای رشد بسیاری از شرکتها را مختل کنند و باعث کند شدن اقتصاد شوند.
کاهش رشد اقتصادی، آن هم در بزرگترین اقتصاد جهان، میتواند تقاضای نفت در آمریکا و جهان را کاهش دهد—به همین دلیل، بازار در هفتههای اخیر نگاه خوشبینی به قیمت نفت نداشته است.
برخی برآوردها حتی نشان دادهاند که اقتصاد آمریکا ممکن است در سهماههی اول کوچک شود. مدل GDPNow بانک فدرال رزرو آتلانتا، که یک پیشبینی غیررسمی بر اساس دادههای اقتصادی است، در تاریخ **۳ مارس نرخ رشد واقعی سالانهی تولید ناخالص داخلی (GDP) را -۲.۸٪ پیشبینی کرده است، که نسبت به پیشبینی -۱.۵٪ در ۲۸ فوریه کاهش یافته است. این کاهش تخمین پس از انتشار دادههای ادارهی آمار آمریکا و مؤسسهی مدیریت تأمین اتفاق افتاد.
نااطمینانیهای عرضه و تقاضا
با وجود تمام تحولات مرتبط با تعرفهها، تحلیلگران هنوز برآوردهای خود را از رشد تقاضای جهانی نفت در سال جاری کاهش ندادهاند. پیشبینی میشود تقاضا بین ۱ میلیون تا ۱.۴ میلیون بشکه در روز افزایش یابد، در حالی که اوپک بیشترین خوشبینی را دارد و رشد ۱.۴ میلیون بشکهای را برای سالهای ۲۰۲۵ و ۲۰۲۶ پیشبینی میکند.
اوپک در گزارش روز دوشنبه خود اعلام کرد که چشمانداز بازار نفت سالمتر شده است و این موضوع به تولیدکنندگان اوپک+ اجازه میدهد تا از ۱ آوریل ۲۰۲۵ بهتدریج ۲.۲ میلیون بشکه در روز کاهش داوطلبانهی خود را بازگردانند، در حالی که همچنان انعطافپذیر نسبت به شرایط بازار باقی میمانند.
در گام نخست، اوپک+ تأیید کرد که در ماه آوریل ۱۳۸ هزار بشکه در روز به بازار بازمیگرداند، اما تأکید کرد که این افزایش ممکن است متوقف شود یا معکوس گردد، بسته به شرایط بازار.
بازگشت تدریجی عرضهی اوپک+ و رشد تولید خارج از اوپک+ در سال جاری، احتمالاً مانع از افزایش شدید قیمت نفت خواهد شد.
همچنین، کمپین "فشار حداکثری" آمریکا علیه ایران، که با هدف کاهش صادرات نفت ایران به صفر انجام میشود، ممکن است با کاهش رشد تقاضا در صورت رکود اقتصادی و احتمال کاهش برخی تحریمهای آمریکا علیه روسیه، جبران شود. دولت ترامپ اخیراً از حمایت از اوکراین فاصله گرفته و به سمت مسکو متمایل شده است تا در مورد مسیرهای احتمالی پایان جنگ مذاکره کند.
احساسات منفی بازار نفت
با وجود نااطمینانیها دربارهی تأثیر تعرفهها بر اقتصادها و جریانهای تجاری نفت، مدیران سرمایه و صندوقهای پوشش ریسک در حال خروج از موقعیتهای صعودی در معاملات آتی نفت برنت و WTI هستند.
در هفته منتهی به ۲۵ فوریه، فروش نفت خام بهویژه شدید بود. اوله هانسن، رئیس استراتژی کالا در بانک Saxo، در تحلیلی از گزارش تعهد معاملهگران (Commitment of Traders Report) در روز دوشنبه اعلام کرد که فروش قراردادهای آتی نفت خام آمریکا (WTI) نه تنها در هفتهی گذشته، بلکه در پنج هفتهی اخیر نیز در بالاترین سطح خود بوده است.
موقعیت خالص خرید (تفاوت بین موقعیتهای صعودی و نزولی) در WTI به کمترین سطح در ۱۵ سال گذشته سقوط کرده است—در پایان فوریه، ۶۷,۶۰۰ قرارداد ثبت شد، در حالی که این رقم در ۲۱ ژانویه ۲۵۰,۰۰۰ قرارداد بود.
هانسن توضیح داد:
"در این دورهی پنجهفتهای، موقعیت خالص خرید در WTI و برنت تقریباً نصف شده و به ۲۶۰,۰۰۰ قرارداد رسیده است، زیرا چشمانداز فنی همچنان در حال بدتر شدن است و نگرانیها در مورد تأثیر جنگ تجاری جهانی بر تقاضا و تصمیم اوپک+ برای کاهش تولید افزایش یافته است."